Vanuit New Ross zijn we naar Wexford gereden, naar het Irish National Heritage Park. Hier is de geschiedenis nagebouwd van de bewoning van Ierland vanaf de eerste beschaafde bewoning na de laatste ijstijd, ongeveer 5000 jaar v. Chr, tot aan de middeleeuwen. Het park is aangelegd op een drooggelegd moerasgebied bij Ferrycarrig, iets ten noorden van Wexford. Het is heel mooi opgezet en je krijgt een heel goed idee van de levensomstandigheden in de oudheid.

Van jagers/verzamelaars via de eerste boeren en de intrede van het christendom kom je tenslotte bij de Anglo-Normandiers uit die in de 11e eeuw Ierland overheersten. Voor elke periode was een onderkomen nagebouwd, waar je daadwerkelijk in kunt. Overal rook je de kampvuurtjes, die door het personeel waren aangestoken (en ondertussen was je al de bordjes “no smoking after this point” bij de ingang al lang gepasseerd). Het is ook bijzonder geschikt voor jonge en oudere kinderen. De jongere kun je loslaten in een feëenbos en met de oudere kinderen kun je op jacht naar goud in een stromend riviertje. Aan dat laatste hebben wij ook meegedaan en dit was de oogst:


In zo’n 3 uur hebben we 6000 jaar aan ons voorbij zien gaan toen we besloten om door te rijden naar Graiguenamanagh (in het Iers An Graig an Manach) waar we op de parkeerplaats van de plaatselijke scouting de camper hebben neergezet. Het kleine dorpje valt op door de zeer smalle straatjes en één pand, bestierd door een Pakistaan waarvan de gevel heel letterlijk vol gehangen was met bloemen.


Oorspronkelijk lag het in de bedoeling om de volgende dag een fietstocht te maken van bijna 40 km langs het riviertje dat door het dorpje stroomt, maar omdat de route eigenlijk alleen maar heen en terug is over hetzelfde paadje en er verder niet meer te zien zou zijn dan water, vergeven van de wespen, en groene heuvels besloten we om dat voor gezien te houden en naar onze volgende halteplaats door te rijden: een camping aan de rand van Kilkenny.

Kilkenny waarvan gezegd wordt dat van alle steden in het binnenland van Ierland de mooiste is, is een oude stad die goed bewaard is gebleven. Hij is populair onder de jongeren en dan met name in het weekend wanneer menig vrijgezellen-feest wordt gevierd. Wij vallen met onze neus in de boter want van 8 augustus tot 18 augustus is er het jaarlijkse Art-festival. Nadat wij ons geïnstalleerd hadden en de was gedaan was (met de wasmachine en droger) zijn we op de fiets naar Kilkenny gereden. Bij het plaatselijke Toeristenbureau hebben we een stadsplattegrond gehaald met een toelichting op een kleine stadswandeling van bijna 5 kilometer, hoofdzakelijk over de Medieval Mile, het oudste gedeelte van de stad.


Af en toe moet je een klein steegje in om naar een bijzonder object te kunnen. In 1582 was er een Taveerne die je alleen kon bereiken door een Gat in de Muur. De Taveerne is er nog steeds, nu als Pub met de toepasselijke naam “Hole in the Wall”. We hebben ons even aan de bar genesteld om wat te drinken en we troffen daar een Nederlandse jongen uit Kerkdriel die al backpackend aan zijn laatste vakantiedagen bezig was en min of meer verbaasd was om Nederlanders tegen te komen. Van de vier barkrukken (die daar blijkbaar al decennia lang staan) en drie bezet was de pub eigenlijk vol. Tafeltjes en stoeltjes stonden buiten, binnen was daar geen plaats meer voor. Je kunt je nauwelijks voorstellen dat zo’n kroegje in Nederland rendabel te houden is, maar in Ierland hebben ze dat in ieder geval al bijna 450 jaar lang vol gehouden.

En als je denkt dat die pub wel de oudste in Kilkenny zal zijn, mispoes! In de 13e eeuw leefde Alice Kyteler (1263 – na 1325) in Kilkenny die een herberg bestierde. Alice was driemaal getrouwd maar werd in 1323 beschuldigd van het vermoorden van haar eerste man en later ook van hekserij. Voordat ze echter daarvoor veroordeeld kon worden, had ze wijselijk het hazenpad gekozen en men neemt aan dat ze naar Engeland is gevlucht of misschien wel naar Vlaanderen, het land waar haar vader en moeder vandaan kwamen. Haar dienstmeid werd ook beschuldigd van hekserij en is op de brandstapel ter dood gebracht op 3 november 1324. Het verhaal is bijzonder goed gedocumenteerd omdat dit het allereerste proces wegens hekserij in Ierland was. De herberg van Kyteler bestaat nog steeds en heet nu Kytelers Inn. Daar wordt sinds 1710 Kytelers Ale uit de tap geschonken en het bier is sindsdien onveranderd gebleven (zegt men).


Halverwege de stadswandeling kom je aan bij Saint Canice’s Cathedral, gelegen op een heuvel van waaruit je een uitzicht hebt over het middeleeuwse stadscentrum. De kathedraal wordt geflankeerd door een nog veel oudere ronde toren, die je eigenlijk alleen in Ierland ziet (er is er nog één op het eiland Man en er zijn er twee in Schotland, de overige staan allemaal in Ierland).


Over de functie van deze ronde torens, allemaal stammend uit de 9e tot de 12e eeuw, was veel onduidelijkheid. De Engelsen dachten dat het wellicht uitkijktorens waren, om daarmee beter voorbereid te zijn op aanvallen van de Vikingen. Deze theorie werd pas in de 20e eeuw, na de onafhankelijkheid van Ierland (1921) onderuit gehaald. In het Iers heet zo’n toren ‘cloigtheach’ hetgeen klokkentoren betekent, maar ja, dat wisten de Engelsen niet die 650 jaar lang Ierland bezet hielden en helemaal niets op hadden met het Gaelic.

Dwalend langs de stalletjes van de kunstenaars, vanwege het Art Festival, zijn we aan het eind van de middag weer naar de fietsen gelopen. Omdat het morgen vooral zal regenen hebben we de overdekte activiteiten zoals het bezoek aan Kilkenny Castle en het Museum uitgesteld. Kunnen we dat morgen in alle rust doen.
De volgende dag ziet er erg triest uit: grijs en regen met buien die onophoudelijk overtrekken. Rond half tien klaarde het heel even op en daar hebben we gebruik van gemaakt om per fiets naar Kilkenny te gaan. We kwamen daar droog aan voor ons bezoek aan Kilkenny Castle.

Kilkenny Castle is gebouwd rond 1190 en is van ongeveer 1350 tot 1935 bewoond geweest door één familie: de machtige familie Butler. In 1935 werd het kasteel wegens de hoge onderhoudskosten door de laatste erfgenamen van het geslacht Butler voor de prijs van 50 Ierse ponden aan de staat verkocht.
Het kasteel heeft met zijn ronde torens en meters dikke muren ondanks de vele verbouwingen zijn middeleeuwse karakter behouden. De neogotische veranderingen uit de victoriaanse tijd zijn de opmerkelijkste en ook de indrukwekkendste wijzigingen. Het kasteel trekt talloze bezoekers maar op een regenachtige dag als deze valt dat gelukkig heel erg mee. Stonden de touringcar-bussen gisteren nog in slagorde opgesteld om hun reizigers op te halen dan wel af te leveren, vandaag zijn de bus parkeerplaatsen nagenoeg leeg en hoeven we niet in de rij aan te sluiten om ons kaartje (jawel, voor senioren – 60 plus – met korting zoals bijna overal in Ierland) te halen. We dwalen bijna 2 uur door het kasteel en zien de een na de andere kamer, ingericht volgens de 18e of 19e eeuw.


Hoogtepunten zijn onmiskenbaar de grote bibliotheek, de formele eetkamer met een gedekte tafel en houten lambrizering, maar de mooiste zaal is de Long Gallery, die rond 1820 is verbouwd om de kunstcollectie van de familie te kunnen laten pronken. Daar vind je ook een schilderij van Willem III (onze stadhouder en hun Koning) met zijn vrouw koningin Mary (overigens volle neef en nicht van elkaar en gehuwd op 15-jarige leeftijd, wat in die tijd niet ongebruikelijk was bij de hoge adel). Aan het eind hebben we in de Victoriaanse Keuken met de fornuizen en ovens nog opgesteld, onze lunch genoten.


Daarna hebben we een bezoekje gebracht aan het Medieval Museum, ondergebracht in de St. Mary Kerk die al sinds het midden van de vorige eeuw niet meer als zodanig in gebruik is. Dit museum gaat eigenlijk maar over één ding: de begraafcultuur in Ierland, door de eeuwen heen, maar toch kwamen we ook daar weer onze Stadhouder Willem III tegen met een door hem handgeschreven brief aan het stadsbestuur waarin hij Kilkenny weer onder protestant beheer plaatst, 2 weken na de Slag bij de Boyne.

Tot slot zijn we nog even terug gekeerd naar de Pub “A Hole in the Wall” of, beter gezegd, naar de ruimte boven de pub waar een schilder zat die meedeed aan het Art Festival en waar Janny gisteren een leuk gesprek heeft gehad met de vrouw van de schilder /artiest John O’Donoghue die weg is van de schilderijen van o.a Vincent van Gogh en ook in genealogie. Voor we op vakantie gingen had Janny wat zakjes gemaakt met kleine stroopwafels om eventueel cadeau te geven. We gingen terug om haar de typisch Nederlandse stroopwafels te geven en opnieuw leidde dit tot een aangenaam gesprek met de schilder en diens vrouw over Ierland en natuurlijk Nederland dat zij volgend jaar hopen te bezoeken.

Op de fiets terug kregen we één regenbui over ons heen dus helemaal droog hebben we het niet gehouden. Morgen gaan we naar de Wicklow Mountains en hopen we dat we de tuinen van Powerscourt House kunnen bezoeken zonder al te nat te worden; de verwachtingen zijn niet gunstig, maar in Ierland regent het bijna nooit een hele dag.

De aanvullende foto's staan vanavond laat op Flickr, Album Ierland 05.